.png){kind=small}
၁။ ဒုစၥိႏၲိတစိႏၲီ = မေကာင္းေသာ အႀကံ အစည္ကိုသာ ႀကံစည္ေလ့ ရွိျခင္း။
၂။ ဒု ဗၻာသိတဘာသီ = မေကာင္းေသာ စကားကိုသာ ေျပာဆိုေလ့ ရွွိျခင္း။
၃။ ဒုကၠဋကမၼကာရီ = မေကာင္းေသာ အလုပ္ကိုသာ ျပဳလုပ္ေလ့ ရွိျခင္း။
၁။ သုစိႏၲိတစိႏၲီ = ေကာင္းေသာ အႀကံအစည္ကို ႀကံစည္ေလ့ ရွိျခင္း။
၂။ သုဘာသိတ ဘာသီ = ေကာင္းေသာ စကားကိုသာ ေျပာေလ့ ရွိျခင္း။
၃။ သုကတ ကမၼကာရီ = ေကာင္းေသာ အလုပ္ကိုသာ ျပဳလုပ္ေလ့ ရွိျခင္း။
(ဥပရိ ပဏၰာသ၊ စာ ၂၀၁-၂၀၈၊ စာပိုဒ္ ၂၄၆)
ကာမ ဒုစရိုက္ (၃) ပါး
(၁) သတၱဝါ၏ အသက္ကိုသတ္ျခင္း။
(၂) သူတစ္ပါး ပစၥည္းကို မတရားယူျခင္း။
(၃) ကာမ ဂုဏ္တို႔၌ မွားယြင္းစြာ က်င့္ျခင္း။
(၁) လိမ္ေျပာျခင္း = မုသာ၀ါဒ
(၂) ကုန္းတိုက္ျခင္း = ပိသုဏ၀ါစာ
(၃) ၾကမ္းတမ္း ရိုင္းစိုင္းေသာ စကားကုိေျပာျခင္း = ဖရုသ၀ါစာ
(၄) အက်ိဳးမရွိ အႏွစ္မရွိေသာ စကားကို ေျပာျခင္း = သမၹပၸလာပ၀ါစာ
(၁) သူတစ္ပါး ပစၥည္းကို ရလိုသမႈ ေရွ႕ရႈႀကံစည္စိတ္ = အဘိဇၥၽာ
(၂) သူတစ္ပါးကို ဖ်က္ဆီးလိ္ုစိတ္ = ဗ်ာပါဒ
(၃) မွားယြင္းေသာ အယူဝါဒကို ယံုၾကည္ကိုးကြယ္ျခင္း
ကာယ သုစရိုက္ (၃) ပါး
(၁) သတၱ၀ါ၏ အသက္ကုိ သတ္ျခင္းမွ ေရွာင္ၾကဥ္ျခင္း
(၂) သူတစ္ပါး၏ ပစၥည္းကို မတရား ေရွာင္ၾကဥ္ျခင္း
(၃) ကာမဂုဏ္တို႔၌ မွားယြင္းစြာ က်င့္ျခင္းမွ ေရွာင္ၾကဥ္ျခင္း
၀စီ သုစရိုက္ (၄) ပါး
(၁) မွန္ေသာစကားကိုေျပာဆိုျခင္း = သစၥ၀ါစာ
(၂) သူႏွစ္ဦး တို႔ကိုခ်စ္ခင္ ညီၫြတ္ေစေသာ အေစ့အစပ္ စကားကိုေျပာဆိုျခင္း = အပိသုဏာ၀ါစာ
(၃) ႏူးည့ံခ်ိဳသာ သာယာေျပျပစ္ေသာ စကားကို ေျပာဆိုျခင္း = သဏွ၀ါစာ
(၄) အက်ိဳးရွိ၍ အႏွစ္ျပည့္ေသာ စကားကိုသာ ပညာျဖင့္ ခ်င့္ခ်ိန္ေျပာဆိုျခင္း = မႏၲ၀ါစာ
မေနာ သုစရိုက္ (၃) ပါး
(၁) သူတစ္ပါး၏ ပစၥည္းကိုရယူလိုစိတ္မရွိျခင္း = အနဘိဇၥၽာ
(၂) သူတစ္ပါး ကုိ ဖ်က္ဆီးလိုစိတ္ မရွိျခင္း = အဗ်ာပါဒ
(၃) မွန္ေသာဘာသာ အယူ၀ါဒကိုယံုၾကည္ ကိုးကြယ္ျခင္း = သမၼာဒိ႒ိ
ေဆာင္။ ။ သက္တတ္ခိုးမႈ၊ ကာေမသု၊ သံုးခုကာယကံ။
မုသား ကုန္းတိုက္၊ ရိုင္းမိုက္ၾကမ္းညစ္၊ အႏွစ္မပါ၊ ေျပာဆိုတာ၊ ေလးျဖာ ၀စီကံ။
သူပစၥည္းကို၊ ရလို ေတြးႀကံ၊ သူပ်က္ရန္ကို၊ ႀကံစည္၊ စဥ္းစား၊ အယူမွား၊ သံုးပါး မေနာကံ။
ဒုစရိုက္ ဆယ္ပါး၊ ေရွာင္ၾကဥ္ျငား၊ ဆယ္ပါး သုစရိုက္ကံ။
ဒုစရိုက္ကံမ်ား၊ ျပဳလုပ္ျငား၊ လားရ ပါယ္ေလးတန္။
သုစရိုက္ကံမ်ား၊ ျပဳလုပ္ျငား၊ လားရ နတ္နိဗၺာန္။
သတၱိဂုမၺ ဇာတ္
ဤအရာ၌ ဓားျပလူမိုက္တို႔ႏွင့္ ေပါင္းမိ၍ ေက်းမိုက္ ျဖစ္ရေသာ သတၱိဂုမေက်းႏွင့္ သူေတာ္ေကာင္းႏွင့္ ေပါင္းမိ၍ ေက်းလိမၼာ ျဖစ္ရေသာ ပုပၹသူ၀ ေက်း တို႔ကို ႏႈိင္းယွဥ္ၾကည့္သင့္ပါသည္။
ေရွးအခါက ပၪၥာလ တိုင္းမွ ပၪၥာလဘုရင္ႀကီးသည္ ေတာကစားထြက္ရာမွ ခရီးလြန္ကာ ရြာတစ္ရြာသို႔ ေရာက္သြား၏။ ရြာတံခါးကို ၀င္မိလ်င္ “ ဒီ ဘုရင္ႀကီးကို ဖမ္းၾက၊ ဆီးၾက၊ သတ္ၾက” စေသာ ရက္စက္ ၾကမ္းၾကဳတ္ လွသည့္ အသံကို ၾကားရ၍ အသံလာရာသို႔ ၾကည့္လိုက္ရာ ေက်းသားတစ္ေကာင္ ေအာ္ဟစ္ ေျပာဆိုေနသည္ကို ေတြ႕လိုက္ရ၏။
ထိုရြာသည္ ဓားျပရြာျဖစ္၍ ေက်းသားသည္လည္း ဓားျပမ်ားႏွင့္ အတူ အေနၾကာလာသျဖင့္ ရက္စက္ ၾကမ္းၾကဳတ္ေသာ စိတ္ဆိုးစိတ္ယွတ္မ်ား ၀င္ေနသည့္ သတၱိဂုမေက်းမိုက္ျဖစ္၏။ ဘုရင္ႀကီးသည္ ေၾကာက္ရြ ံ႔စိတ္ ျဖစ္ေပၚလာသျဖင့္ ခ်က္ခ်င္းပင္ ရထားထိန္းကို ရထားကေစကာ ထိုေနရာမွ ထြက္ခြာ လာရာ မၾကာမီပင္ ရေသ့ေက်ာင္းတစ္ေက်ာင္းသို႔ ေရာက္သြား၏။ ေရာက္လွ်င္ ေရာက္ခ်င္းပင္ “ အရွင္မင္းႀကီး ႂကြေတာ္မူပါ၊ ထိုင္ေတာ္မူပါ၊ စမ္းေရေအးေအး ေသာက္ေတာ္မူပါ၊ ခ်ိဳၿမိန္ေသာ သစ္သီးမ်ားကိုလည္း သံုးေဆာင္ေတာ္မူပါ၊ ရွင္ရေသ့မ်ား သစ္သီးရွာ သြားေနခိုက္ ျဖစ္လို႔ အရွင္မင္းႀကီးကို ဧည့္၀တ္ျပဳမည့္သူမရွိ၍ စိတ္မေကာင္းပါ၊ အကၽြႏ္ုပ္မွာ လက္မရွိ၍ ကိုယ္တိုင္ဧည့္၀တ္ မျပဳႏိုင္ဘဲ ျဖစ္ေနပါသည္၊ အရွင္မင္းႀကီး ကိုယ္တိုင္သာ အလိုရွိသလို သံုးေဆာင္ေတာ္မူပါေတာ့” စေသာ သာယာေခ်ငံသည့္ ဧည့္ခံစကားကိုၾကားရ၍ အသံလာရာ သို႔ ၾကည့္လိုက္ရာ ေက်းသားတစ္ေကာင္ကိုပင္ ေတြ႔ရျပန္သည္။
ေက်းသား၏ သာယာေခ်ငံလွေသာ ဧည့္ခံစကားေၾကာင့္ မင္းႀကီး၏ ပင္ပန္းႏြမ္းနယ္မႈတို႔သည္ တစ္မုဟုတ္ခ်င္း ေပ်ာက္ၿငိမ္း သြားၾကကာ ၾကည္သာရႊင္လန္း အပန္းေျပ သြားေတာ့၏။
ဤေက်းသားကား ရေသ့ သူေတာ္စင္မ်ားႏွင့္ အေနၾကာသျဖင့္ သူေတာ္ေကာင္းဓါတ္ အရွိန္ဟပ္၍ သူျမတ္စိတ္၀င္ကာယဥ္ေက်းလိမၼာေနေသာ ပုပၹသူ၀ ေက်းလိမၼာျဖစ္၏။
မင္းႀကီးက ယခင္ေတြ႕ခဲ့ေသာ ေက်းသားႏွင့္ ယခုေက်းသား တို႔ ကြားျခားပံုကို ေျပာျပရာ ေက်းသားႏွစ္ေကာင္မွာ တစ္အူထံု႔ဆင္း ညီရင္း အစ္ကိုမ်ား ျဖစ္ၾကေၾကာင္း၊ ေလျပင္း တိုက္သျဖင့္ အသိုက္မွ လြင့္ကာ တကြဲ တျပားစီ က်ရာတြင္ ယခင္ေက်းသားက ဓားျပမ်ားထံ ေရာက္သြား၍ ယခုေက်းသားက ရေသ့ တို႔ထံ ေရာက္လာျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ပုပၹသူ၀ေက်းလိမၼာရွင္းျပသျဖင့္ မင္းႀကီးသိရ၏။
ထို႔ေနာက္ ေက်းလိမၼာက နီတိစကားဆက္လက္ေျပာၾကားျပန္၏။
“အရွင္မင္းႀကီး၊ ငါးပုပ္ကို သမန္းျမက္ျဖင့္ ထုပ္လွ်င္ သမန္းျမက္ပါ အပုပ္နံ႔ နံပါသည္။ ထို႔အတူပင္ သူမိုက္ႏွင့္ေပါင္းသင္းလွ်င္ မိုက္စိတ္၀င္ကာ သူမိုက္သာျဖစ္ရပါသည္။”
ပူတိမစၧံ ကုသေဂၢန၊ ေယာနေရာ ဥပနယွတိ။
ကုသာပိပူတီ ၀ါယႏၲိ၊ ဧ၀ံ ဗာလူပ ေသ၀နာ။
“အရွင္မင္းႀကီး၊ ေတာင္ဇလပ္ပန္းကို ေပါက္ဖက္ျဖင့္ထုပ္လွ်င္ ေပါက္ဖက္ပါ ပန္းရနံ႔ ေမႊးႀကိဳင္ပါသည္။ ထို႔အတူ ပညာရွိသူေတာ္ေကာင္းႏွင့္ ေပါင္းသင္းလွ်င္ သူေတာ္စိတ္ဓါတ္ အရွိန္ဟပ္ကာ သူေတာ္သူျမတ္ပင္ ျဖစ္ရပါသည္။”
တဂရၪၥ ပလာေသန၊ ေယာနေရာ ဥပနယွတိ။
ပတၱာပိသုရဘိ ၀ါယႏၲိ၊ ဧ၀ံ ဓီရူပေသ၀နာ။
ပညာရွိ သူေတာ္ေကာင္းႏွင့္ ေပါင္းသင္းရ၍ အသိအလိမၼာ ႂကြယ္၀လွေသာ ေက်းလိမၼာ၏ နီတိစကားကို ပီတိပြားလ်က္ မင္းႀကီး မွတ္သားလိုက္ရ၏။
(ဇာတက-႒ ၄၊ ႏွာ-၄၃၂၊ ၀ီသတိနိပါတ္၊ ဇာတ္-၅၀၃၊ သတၱိဂုမၺဇာတ္)
“ေဘးရန္ ဥပဒ္ အႏၲရာယ္ မွန္သမွ်သည္ ဒုစရိုက္ျပဳသူ လူမိုက္ေၾကာင့္သာ ျဖစ္ေပၚၾက၏။ သူေတာ္ေကာင္းေၾကာင့္ မျဖစ္ေပၚေပ။”
“ထို႔ေၾကာင့္ လူမိုက္ျဖစ္ေၾကာင္း ဒုစရိုက္ တရားတို႔ကို ေရွာင္ရွား၍ သူေတာ္ေကာင္း ျဖစ္ေၾကာင္း သုစရိုက္ တရားတို႔ကို က်င့္ႀကံပြားမ်ား အားထုတ္ၾကရာ၏။”
(အဂုၤတၱိဳရ္၊ ပ၊ ႏွာ-၉၉၊ စာပိုဒ္ -၁၊ တိက၊ ဘယသုတ္)
ထိုသူ ႏွစ္စား၊ မေတြ႕ျငား၊ တစ္ပါးတည္းသာေန။
လူမိုက္ကိုကား၊ မေပါင္းျငား၊ ေရွာင္ရွား ေ၀းေ၀းေန။
ပညာမဲ့သူ၊ ဆည္းကပ္မူ၊ ထိုသူ ဆင္းရဲသည္။
ပညာရွိအား၊ ဆည္းကပ္ျငား၊ ႀကီးပြားခ်မ္းသာသည္။
ဆိုင္ရာ ကိစၥ၊ က်, န မျမင္၊ မကၽြမ္းက်င္သူ၊ ဆည္းကပ္မူ၊ ထိုသူ ဆံုးရံူးသည္။
ဆိုင္ရာ ကိစၥ၊ က်, န သိျမင္၊ တတ္ကၽြမ္းက်င္သူ၊ ဆည္းကပ္မူ၊ ထိုသူ ႀကီးပြားသည္။
(မူလပဏၰာသ၊ ၂၈၆၊ စူဠေဂါပါလကသုတ္)
ေဒ၀ဒတ္ ။ ။ လူဆိုးလူမိုက္ႀကီး ေဒ၀ဒတ္ႏွင့္ ေပါင္းသင္းမိ၍ အဇာတသတ္ ဘုရင္သည္ ဖခင္ကိုသတ္မိသျဖင့္ ရႏိုင္ခြင့္ရွိသည့္ မဂ္ဥာဏ္ ဖိုလ္ဥာဏ္ကို ဆံုးရံူးရရံုမွ်မက အ၀ီစိငရဲ၏ အရံျဖစ္ေသာ ဥႆဒ ငရဲ သို႔ပင္ က်ေရာက္ရ၏။
အဂုၤလိမာလ ။ ။ လူတစ္ေထာင္မက သတ္ျဖတ္ခဲ့ေသာ လူဆိုးႀကီး အဂုၤလိမာလသည္ ျမတ္စြာဘုရား တည္းဟူေသာ သူေတာ္သူျမတ္ႏွင့္ ေတြ႕ဆံုဆည္းကပ္ခြင့္ရ၍ လူဆိုး ဘ၀မွ လြတ္ေျမာက္ရံုမွ်မက အာသေ၀ါ ကုန္ခန္း၍ ရဟႏၲာ ျဖစ္သည္အထိ အက်ိဳးရသြား၏။
(ကိုးကား ။ ။ ခ်မ္းေျမ့ဆရာေတာ္၏ ခ်မ္းေျမ့မဂၤလာ သင္စရာ)
0 comments:
Post a Comment